WAFT: een autoboek, maar niet zoals je het kent

WAFT is een autoboek, maar niet zoals je het kent. De schrijver gaat in Lederhosen met de BMW Vision EfficientDynamics op pad. Designers van Lamborghini, Renault, Mazda en Bugatti eten een patatje bij een friettent. De Mille Miglia wordt voorgesteld als huwelijksreis. Welkom in de wondere wereld van Bart Lenaerts en Lies de Mol, de makers van het boek.

In 2009 verscheen het eerste deel, onlangs werd WAFT 2 uitgebracht. De omslag van deel 1 werd bewerkt met de motorolie van de bijzondere auto’s die in het boek stonden. De omslag van deel 2 is al net zo opvallend: een deel is gespoten in de kleur van de auto’s in het boek. De boeken zijn één voor één gespoten – met de hand, zoals je op de foto’s ziet.
Mijn exemplaar is blauw metallic, een kleur die van de BMW Vision EfficientDynamics afkomstig is. Er zijn echter ook boeken met de lak van een Aston Martin Virage, Lamborghini Aventador, Bentley GTC Supersport, Renault DeZir Concept, Touring Superleggera Tornante of McLaren MP4-12C. Een foto die achterin het boek geplakt is toont de auto waar de lak op de omslag vandaan komt.

Die opvallende cover is geen gimmick om op te vallen in de boekhandel, want daar is het boek niet te koop. Je kunt het alleen via internet bestellen. De omslag is ‘gewoon’ de eerste opvallende pagina in een boek waarvan vrijwel alle pagina’s bijzonder zijn.
Sommige reportages ken je misschien al, uit tijdschriften. Het werk van de makers, Bart Lenaerts en Lies de Mol, is regelmatig in Autovisie te vinden. Je doet WAFT echter te kort door het een ‘verzameld werk’ te noemen. Sommige verhalen zijn opnieuw geschreven, uitgebreid, met meer foto’s. In het 256 pagina’s tellende boek is er ook veel meer plaats voor dan in een tijdschrift. Bovendien mist een tijdschrift de prachtige vormgeving van Paul Popelier.

Met Lederhosen in Beieren

Bij ieder verhaal zie je dat de makers hun best hebben gedaan om er iets moois van te maken. De ene keer pakt dat beter uit dan de andere keer, maar in de meeste gevallen levert het mooie verhalen op. Zoals met de BMW Vision EfficientDynamics bijvoorbeeld.
De concept car van BMW is op zich al bijzonder, maar Bart en Lies vroegen zich af hoe zo’n futuristische auto in het conservatieve Beieren zou passen.
‘Buiten München is het Lederhosen time. In Beieren ziet het landschap eruit als een full scale Märklin treinbaan. Hier wonen de mensen in gigantische koekoeksklokken, eten ze Schweinshaxe mit Käse uberbacken en drinken ze witbier uit glazen als olievaten. Hier worden de broeken uit groene koeien gesneden en jurken gemaakt van gordijnen. De mannen zien eruit als omhooggevallen padvinders en de vrouwen – op hun best – als de moeder van Julie Andrews.’ En wat doe je dan? Juist, dan trek je je Lederhosen aan en ga je met BMW-designer Adrian van Hooydonk een ritje maken door Beieren met zo’n concept car.

Vlaamse friet

Van Hooydonk is niet de enige ontwerper die in het boek aan bod komt. Ook Bugatti-ontwerper Achim Anscheidt wordt geïnterviewd. Niet aan een bureau of ergens anders aan een saaie tafel, maar tijdens een rit met een Veyron en een klassieke Atlantic. Saai en voorzichtig ritje zeker, met zo’n kostbare Atlantic? ‘He drives the Bugatti like he stole it.’

Ook de Belgische designers krijgen veel aandacht in het boek. België heeft zelf niet echt noemenswaardige automerken, maar er zijn toch best wat Belgische ontwerpers, zoals Luck Donkerwolke (voorheen Lamborghini en Seat), Pierre Leclercq (BMW M), Steve Crijns (Lotus), Jo Stenuit (Mazda), Dirk van Braeckel (Bentley en Bugatti), Luc Landuyt (Renault), Marc van der Haegen (Opel) en Jochen Paesen (BMW). Je kunt dan een conferentiezaaltje huren en een moeilijke discussie over autodesign gaan voeren, maar je kunt ook doen wat de makers van Waft hebben gedaan. Je neemt ze mee naar een frietkot voor een portie Vlaamse friet.

Bangle: ‘Radicale verandering was nodig’

De bekendste designer van de afgelopen jaren krijgt in Waft de ruimte om zijn verhaal te doen. Chris Bangle, tot enkele jaren terug designchef bij BMW, vertelt waarom BMW’s er onder zijn leiding radicaal anders uit gingen zien. ‘Onderhuids werden onze auto’s radicaal anders. Daarom hadden we meer ruimte nodig, geen millimeters, maar minstens vijf of zes centimeter per keer, allemaal in de verkeerde richting. Daarom moesten we iets anders bedenken. We hadden alles een beetje kunnen vergroten om zo dezelfde verhoudingen te bewaren, maar dat zou niet hebben gewerkt, tenzij we twintig centimeter aan de achterkant vast hadden geplakt, de wielen twee inch groter hadden gemaakt en de aërodynamica overboord hadden gegooid. Toen we de directie daarmee confronteerden, begrepen ze dat een radicale verandering nodig was.’

Maak echter niet de fout om te denken dat Waft alleen over ontwerpers gaat. Zo bevat het boek ook een mooi artikel over Erik Carlsson, Carlsson on the roof. Aardig, maar misschien een beetje flauw, is dat alle foto’s bij het artikel ook ondersteboven staan.
Minstens zo mooi is het artikel over Rauno Aaltonen en Paddy Hopkirk en hun Mini’s, terwijl het bij de reportage over Bentley’s snelheidsrecord op ijs bijna lijkt of je er zelf bij bent.

The Phantom of Nightclubbin’

Meer voorbeelden van artikelen? Een artikel over Lamborghini-testrijder Valentino Balboni ziet eruit als een filmscript voor The Godfather. Een artikel over Lambo-designer Luc Donkerwolke en de Lamborghini Gallardo Superleggera wordt uitgewerkt als het verslag van een stierengevecht in Barcelona.
Onder het motto Let’s Rock & Rolls wordt een open Rolls gepersonaliseerd. Want als je een Mini kunt uitvoeren als een Rolls, dan kun je natuurlijk een Rolls ook uitvoeren als een Mini. Met verstralers op de bumper, startnummers op de deuren en Union Jacks op de spiegels; the Phantom of Nightclubbin’.

Het mooiste hoofdstuk van Waft is misschien wel het laatste, Sign of the times. In dat hoofdstuk worden auto’s gefotografeerd met een mevrouw en een gebouw. Niet zomaar willekeurig gekozen, want de drie onderwerpen op de foto zijn ongeveer even oud. Zo staat de Mercedes SLS AMG (2009) op de foto met de driejarige Giulia Mutsaars en het vorig jaar gebouwde Museum Aan de Stroom in Antwerpen. De Porsche 356 Roadster (1959) staat op de foto met een woningcomplex in Antwerpen (1954) en Suzanne Troonbeeckx (1957). De Peugeot 136 A Sport uit 1911 staat op de foto met Marie de Herdt (1919) en La Cloche, gebouwd in 1910.

Schoonheidsfoutjes

Is er dan niets aan te merken op het boek? Er zijn wat schoonheidsfoutjes. Zo heet hoofdstuk 10 The Unbearable Lightness of Being, maar hoofdstuk 8 wordt in de inhoudsopgave ook al The Unbearable Superlightness of Being genoemd. Geen ramp, maar het is wat veel van het goede. Consequent is het wel, want in beide hoofdstukken slaat het op auto’s waarbij de Italiaanse carrosseriebouwer Touring Superleggera betrokken was.

Een beetje jammer is ook dat het boek in het Engels geschreven is. Niet omdat dat niet goed is gedaan of omdat we het niet begrijpen, maar omdat je dan het prachtige Vlaams van Bart Lenaerts moet missen.

Toch is Waft een schitterend boek, dat je als autoliefhebber eigenlijk niet mag missen. Dat vinden wij niet alleen, dat vindt ook de ADAC. Op de Frankfurter Buchmesse greep Waft net naast de ADAC-Autobuchpreis 2011.
Een puntje van aandacht is wel dat het boek 80 euro kost. Daarvoor krijg je een prachtig boek, dat in een gelimiteerde (en genummerde) oplage van duizend exemplaren wordt uitgegeven. Veel geld? Ja. Duur? Ach, een tank benzine kost meer…

WAFT 2, Bart Lenaerts & Lies de Mol, 256 pagina’s, 80 euro
Alleen te koop via www.waft.be

WAFT – de verschillende omslagen

[nggallery id=1]

WAFT – de inhoud

[nggallery id=2]

Perry